Pestanas principais

Conxunto parroquial de Santo Tomé

Cruxeiras. Parroquia de Ames

Edificio rexo de orixe medieval, malia que non conserva elementos desa época. As primeiras referencias documentais proceden de mediados do século XVII. A principios do século seguinte sabemos que o seu estado era bastante malo, polo que se acometeron obras de reedificación da capela maior e do corpo da igrexa, e en 1740 ampliouse o corpo da nave. Estes traballos foron aproveitados, tamén, para darlle maior altura. O edificio cubriuse cunha bóveda de medio canón. En 1791 estaba totalmente rematada e, en opinión do visitador dese ano, era a mellor igrexa de todo o arciprestado da Amaía. A construción actual é unha mestura de elementos barrocos e neoclásicos. Componse de planta única coa sancristía endosada. O interior é un espazo diáfano, de nave única, que acolle varios retablos, algúns deles de moito interese. O da capela maior, a camiño entre o barroco e o rococó, está datado a finais do XVIII.

Outros datos:

O conxunto exterior, adro, cemiterio e accesos, foron construídos a finais do século XIX polos irmáns García Mouriño, naturais do lugar de Quintáns. O cruceiro que preside este conxunto está apoiado nunha plataforma de dous graos. Unha cruz sinxela de corte circular acolle no anverso unha imaxe dun Xesús crucificado, e no reverso unha Piedade de traballo sinxelo pero con moita forza expresiva.